Praca biura zajmującego się projektowaniem wnętrz najczęściej dzieli się na trzy główne etapy. Pierwszym z nich jest przygotowywanie ogólnych założeń, które stanowią postawę do tego, by rozpocząć dalsze działania. Kolejny etap związany jest z opracowywaniem dokumentacji, a ostatnim elementem jest nadzór autorski nad realizowanymi zadaniami. Najbardziej istotny dla inwestora jest czas, w którym sporządzana jest szczegółowa dokumentacja przedstawiająca, w jaki sposób mają prezentować się wnętrza. Co w takim razie znajduje się w projekcie opracowanym przez architekta wnętrz?
Część koncepcyjna – esencja wizji projektanta
Większość projektów posiada pewnego rodzaju wstęp, którego zadaniem jest przedstawienie ogólnych założeń, które wykorzystał architekt wnętrz. Jest to fragment, w którym istotną rolę odgrywają nie tylko rysunki, ale także część opisowa. Jakie informacje znajdziemy w pierwszym rozdziale opracowanej dokumentacji? Przede wszystkim schemat podziału funkcjonalnego pomieszczeń. W opisie można znaleźć ogólne propozycje ideowe oraz charakter wnętrz, które obejmuje prowadzona dokumentacja. Nie znajdziemy tam szczegółów, jednak będą to informacje wystarczające do tego, aby w głowie stworzył się ogólny obraz opracowanej przez architekta koncepcji. W tym rozdziale umieszczane są zazwyczaj także informacje o przeznaczeniu każdego pomieszczenia, ich powierzchnia użytkowa oraz wszelkie inne informacje, które mogą okazać się istotne podczas realizacji prac związanych z aranżacją przestrzeni.
Projekt wykonawczy – po co się go wykonuje?
Drugą, ale jednocześnie najistotniejszą częścią dokumentacji technicznej jest projekt wykonawczy. To właśnie w nim zawarte są wszystkie szczegółowe informacje o tym, jakie zmiany zostaną wprowadzone w pomieszczeniach. Konkretne dane mają pomóc przede wszystkim inwestorowi oraz wykonawcy podczas realizacji prac związanych z wprowadzanymi zmianami. Dodatkowo kosztorys oraz wyszczególnienie elementów wyposażenia będą pomocne podczas zakupów, szczególnie jeśli w koncepcji zostały uwzględnione wyroby konkretnych producentów. Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że ta część projektu jest zbędna lub że jej zakres jest zbyt szeroki. Według opinii takich osób w zupełności wystarczające są wizualizacje, które obrazowo przedstawiają pomysł architekta. Pełną dokumentację popierają jednak ci, którym zdarzyło się korzystać z usług biura zajmującego się dekorowaniem przestrzeni. Odpowiednio przygotowane rysunki i zestawienia znacznie ograniczają zaangażowanie i czas poświęcony przez inwestora na realizację zlecenia. Numery katalogowe elementów wyposażenia, wyszczególnienie kolorów i ilości potrzebnych farb, czy nawet dobór takich detali jak wazony, obrazy, a nawet roślinność to duże ułatwienie. Niczego nie trzeba szukać, nie trzeba też zastanawiać się, w jaki sposób interpretować konkretne rozwiązanie – wszystko jest wykonane konkretnie i bezpośrednio.
Od szczegółu do ogółu – rozplanowanie pomieszczeń
Jeżeli sięgniemy po dokumentację techniczną, którą opracował architekt wnętrz, z pewnością zauważymy, że układ wszystkich opisów i rysunków jest ułożony w dość specyficznej kolejności. Na pierwszych stronach możemy uzyskać niezbędne informacje na temat ogólnych założeń projektowych, których rozwinięcie umieszczane jest na kolejnych kartach. Takie ułożenie jest pewnego rodzaju konsekwencją tego, w jaki sposób wygląda projektowanie wnętrz. Osoba odpowiedzialna za realizację zlecenia rozpoczyna działania od ogólnej wizji, którą następnie uszczegóławia, dopracowując swoją koncepcję. Postępowanie w ten sposób wydaje się bardzo logiczne, dlatego zaraz po ogólnych założeniach ideowych możemy znaleźć rysunki wykonane po inwentaryzacji istniejącego budynku. Odzwierciedlają one stan faktyczny, zastany w danym terminie przez osobę, która udała się do domu czy mieszkania będącego przedmiotem umowy. Najczęściej przedstawia się go w formie rzutów, z których można odczytać wymiary pomieszczeń. Dane te wykorzystuje się podczas kolejnych etapów realizacji inwestycji w celu sporządzenia nowego projektu. Kolejną część materiałów stanowi rozplanowanie funkcji pomieszczeń. Jeśli nie uwzględniamy żadnej przebudowy rysunek będzie wyglądał w bardzo zbliżony sposób jak część poinwentaryzacyjna z tą różnicą, że zostaną na niej zaznaczone wszystkie elementy wyposażenia. W przypadku planowanych wyburzeń dodatkowego podziału już istniejących przestrzeni czy ewentualnych zmian związanych z poszerzaniem otworów drzwiowych wykonany rzut będzie ukazywał efekt końcowy. Zaznaczenie na nim ustawienia mebli ma za zadanie dać ogólny obraz tego, w jaki sposób będzie prezentowała się aranżowana przestrzeń. Jeśli inwestor dysponuje mieszkaniem w stanie deweloperskim lub budowa danego obiektu jeszcze trwa (coraz popularniejsza staje się sprzedaż mieszkań jeszcze w czasie budowy obiektu), architekt może także wykonać plan zmian lokatorskich, które można wprowadzić już na etapie wznoszenia konstrukcji. Klient poniesie wtedy mniejsze koszty związane z przesunięciem ścian działowych czy innym rozmieszczeniem elektryki niż w przypadku modernizacji dokonywanych już po odbiorze mieszkania.
Rozwiązania materiałowe, czyli wykończenie wnętrz
Niezwykle istotną częścią aranżacji przestrzeni jest wybór materiałów wykończeniowych, jednak zdarzają się sytuacje, gdy projektowanie wnętrz obejmuje także wykonanie rysunków instalacyjnych, takich jak schemat rozmieszczenia elektryki czy przewodów wodno-kanalizacyjnych. Architekt wnętrz nie skupia się jednak na szczegółowych rozwiązaniach z tego zakresu. Najważniejsze pod kątem dekoracyjnym i użytkowym są jedynie miejsca, w których będzie można podłączyć różnego rodzaju urządzenia. To właśnie ten czynnik sprawia, że do dokumentacji dołączane są tego rodzaju plany. Wracając do elementów wykończenia przestrzeni, to w opracowanym projekcie istotną rolę odgrywają dwa rodzaje rysunków: rzuty posadzek oraz rozwinięcia ścian. W przypadku podłóg graficzny schemat widzianej od góry powierzchni obrazuje, w jaki sposób ułożone są materiały wykończeniowe. Gdy przewidziane jest zastosowanie rozwiązań jednomateriałowych sprawa zwykle nie jest bardzo skomplikowana, a na rysunku pojawia się jedynie kolorystyka oraz kierunek ułożenia np. paneli lub płytek podłogowych. Znacznie ważniejsze stają się tego rodzaju schematy w pomieszczeniach, w których wykończenie ma bardziej dekoracyjny charakter. Szczególnie w większych pomieszczeniach popularne jest tworzenie kompozycji z kafli o różnych kolorach lub odmiennej wielkości – wszelkie szczegóły zostają uwzględnione na tych właśnie rysunkach. Odpowiednikiem rzutu podłogi dotyczących przegród pionowych są rozwinięcia ścian. Uwzględnia się na nich kolorystykę, rodzaj materiałów wykończeniowych oraz elementy wyposażenia. Wyszczególnia się nie tylko barwy ścian, ale także wszelkie otwory, meble, obrazy oraz wszystko, co mieści się w zakresie opracowywanych widoków. Jeśli gotowy jest projekt podłogi oraz przegród oddzielających od siebie pomieszczenia, do zaaranżowania pozostają sufity. Najczęściej nie ma potrzeby sporządzania dokumentacji z tym związanej, szczególnie jeśli mówimy o prostych kompozycjach. Sytuacja prezentuje się znacznie inaczej, gdy w pomieszczeniach mają pojawić się konstrukcje podwieszane. Wtedy dobre biuro oferuje projektowanie wnętrz łącznie z opracowaniem dokumentacji obejmującej dolną część stropu.
Meble na zamówienie, zabudowa kuchenna i łazienki
Podczas projektowania wnętrz, szczególną uwagę zwraca się na niektóre pomieszczenia oraz specjalne elementy wyposażenia. Kuchnie i łazienki to przestrzenie, które z wielu przyczyn wymagają od projektanta więcej zaangażowania. Przede wszystkim dlatego, że są to miejsca, które muszą być przystosowane do tego, aby mogły być funkcjonalnie wykorzystywane zgodnie ze swoim przeznaczeniem. W miejscu przygotowywania potraw konieczne jest uwzględnienie ciągu technologicznego przyrządzania posiłków – wyjęcie produktów z lodówki, mycie, krojenie, gotowanie, nakładanie. Wybrane szafki powinny być nie tylko ładne, ale także pojemne i trwałe, ponieważ muszą pomieścić wiele rzeczy. W związku z tym zabudowa kuchenna często stanowi osobną część dokumentacji wykonawczej. Ma ona służyć nie tylko pracownikom odpowiedzialnym za remont, ale także stolarzowi podejmującemu się wykonania szafek na zamówienie. Łazienka także jest miejscem, które wymaga od architekta wnętrz szczególnej uwagi. Bardzo duże wahania wilgotności powietrza oraz częste zachlapania to codzienność w tych pomieszczeniach. Dlatego istotne jest zminimalizowanie błędów wykonawczych, które mogłyby powodować szybsze zniszczenie niektórych elementów wyposażenia dobranych przez dekoratora. W związku z tym szczegółowy projekt łazienki także często stanowi część dokumentacji wykonawczej. Niektóre biura zajmują się także projektowaniem elementów wyposażenia. Z tego rozwiązania korzysta coraz szersza grupa użytkowników. Doceniają oni przede wszystkim wyjątkowy charakter mebli tworzonych pod konkretne zlecenie. Skoro są to wyroby kreowane według wizji autora, nie ma możliwości zakupu ich u producenta. Jedynym rozwiązaniem jest zamówienie takich mebli w stolarni lub innym zakładzie rzemieślniczym podejmującym się realizacji tego typu usług. Właśnie na potrzeby wykonawcy do projektu dołączone są szczegółowe rysunki indywidualnych elementów wyposażenia. Najczęściej są to krzesła, stoły, nieszablonowe regały, a nawet łóżka i szafy – wszystko zależy jedynie od tego, jakie wymagania i potrzeby ma inwestor oraz w jaki sposób architekt wnętrz podszedł do realizacji zlecenia.
Dokumentacja wykonawcza jest niezwykle istotna. Właściwie nie ma w niej elementów, które w jakimkolwiek stopniu byłyby niepotrzebne podczas modernizacji wnętrza. Wszelkie schematy, rzuty, opisy oraz zestawienia mają na celu przede wszystkim szybką realizację przedsięwzięcia. Im lepiej wykonany jest projekt, tym sprawniej jesteśmy w stanie poradzić sobie z zakupem wszystkich niezbędnych akcesoriów i materiałów wykończeniowych oraz ich instalacją. Takie podejście sprawia, że na wszystkie pytania pojawiające się w czasie realizacji inwestycji odpowiedź znajdziemy właśnie w projekcie.